Pankreas bezi iltihabı, insülin ve glukagon hormonlarını salgılamakla görevli olan pankreas bezinin iç kısmındaki keselerinin işlevini kaybetmesine neden olan bir durumdur. Bu iltihaplanma iki türde görülür: kronik ve akut.

Akut pankreas bezi iltihabının oluşma sebepleri arasında safra kesesinde oluşan rahatsızlıklar, safra taşı ve sürekli alkol kullanımı yer almaktadır. Bunun dışında kan içindeki lipid seviyesinin yüksek olması, pankreasın yapısında anormallikler, travmatik yaralanmalar, viral ve bakteriyel enfeksiyonlar ile bazı ilaçlar da iltihabın oluşmasına yol açabilir. Bu rahatsızlık uzun süreli olursa kronik pankreas bezi iltihabı ortaya çıkar ve pankreas dokusunda sürekli yaralanmalar meydana gelir. Kronik iltihaplanmada sindirim sistemi ve insülin dengesi de etkilenir. Akut ve kronik pankreas bezi iltihabı nedenleri genellikle aynıdır, ancak kronik iltihaplanma hiperlipidemi rahatsızlığından kaynaklanan pankreas kanalının tıkanması nedeniyle ortaya çıkar.

Pankreas bezi iltihabı genellikle ağrılarla kendini belli eder. Karnın üst kısmında oluşan ani ve zamanla artan ağrılar görülür. Diğer belirtiler arasında ateş, bulantı, kusma, nabızda hızlanma, terleme, karında şişme, hıçkırık, hazımsızlık, gaz, yorgunluk, deride döküntü, baş ağrısı, kalp yetmezliği, böbrek yetmezliği, sindirim sorunu, düşük kan basıncı, kilo kaybı ve dışkının kötü kokulu ve yağlı olması yer alır.

Uzman doktor tarafından hastanın fiziksel muayenesi ve röntgen testleri uygulanır. Bunların ardından dışkı ve kan testi yapılır. Hastanın kan basıncı ve kalp atışları kontrol edilir. Kan şekeri düzeyi ve kan sayımı yapılarak kontrol edilir. Kronik pankreas bezi iltihabından şüpheleniliyorsa, serum amilaz, tripsinojen ve lipaz düzeylerine bakılır. Ultrason ve endoskopik görüntüleme testleri de uygulanabilir.

Hastalığın teşhisi sonrasında seviyesi belirlenir ve buna göre tedavi uygulanır. Pankreas bezi iltihabı hastanın bütün vücudunu etkileyebileceği için acil müdahale gerektirir. İltihapla gelişen sindirim sorunlarını gidermek için enzimlerin yeniden çalışır duruma getirilmesi amaçlanır. İlk müdahale ile pankreas iltihabı kontrol altına alınır. Hastaya sıvı takviyesi yapılarak kaybettiği sıvı yeniden kazandırılır. Hasta bu süre zarfında sıvı gıdalar ile beslenir. İltihaptan dolayı gelişen karın ağrısı için analjezik verilir. Pankreas bezi iltihabı kontrol altına alındıktan sonra hasta yumuşak ve sıvı gıdalar ile beslenir, vitamin takviyesi uygulanır. Hastanın rahatsızlığı tam olarak iyileşmeden kesinlikle katı gıdalar verilmez. Hastanın pankreas bezi iltihabı tamamen kontrol altına alındıktan sonra belirtiler üzerinde tedaviye başlanır. Bu rahatsızlığın nedeni safra kesesi ve kanalı ile ilgili ise problemler giderilir. Safra kesesi taşından dolayı ise hastaya cerrahi müdahale ile tedavi uygulanır. Pankreas bezi iltihabının sebebi dokunun bozulmasından kaynaklanıyorsa, cerrahi müdahale ile hasar gören doku alınır ve tedavi edilir. İltihabın nedeni sürekli alkol tüketimi ise alkol bağımlılığını kaldırmak için rehabilitasyon programı uygulanarak tedavi edilir.